"Οι Έλληνες της Αιγύπτου" είναι μια ταινία γυρισμένη κατά την διάρκεια του εορτασμού της εθνικής επετείου 25 Μαρτίου 1930, στα Εκπαιδευτήρια της Μανσούρας, από την κινηματογραφική εταιρεία Doree με έδρα την Αλεξάνδρεια.
ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΤΗΣ ΑΙΓΥΠΤΟΥ
25η Μαρτίου 1930
Επί τρεις αλληλοδιαδόχους ημέρας η Ελληνική Παροικία της Μανσούρας εορτάζει τα 100 χρόνια της Εθνικής Ανεξαρτησίας.
Οι κοινοτικοί μας κύκλοι εκτός των μέτρων τα οποία είχαν λάβει για την όσο δυνατόν μεγαλοπρεπή διεξαγωγή των εορτασμών και την επιτυχία των εράνων, υπέρ του Ηρώου η οποίοι ανήλθαν εις λίρας 100 περίπου, είχαν και την ευτυχή έμπνευση να κινηματογραφήσουν τας εορτάς εις ιδιαιτέραν ταινίαν 800 περίπου μέτρων εις την οποίαν αναπαρίσταται ολόκληρος ο ζωντανός αυτών οργανισμός και η Εθνική των δράσης.
Η ταινία είναι πολύ φωτεινή και επιτυχής.
Η Μανσούρα απέχει 210 χλμ από την Αλεξάνδρεια, έχει 80.000-100.000 πληθυσμό, ανάμεσα τους 1500-2000 Έλληνες. Η Ελληνική παροικία της Μανσούρας μαζί με τους Έλληνες των γύρω χωρίων, κατόρθωσε το τριήμερο αυτό να δώσει Ελληνικό χρώμα στην Αιγυπτιακή αυτή πόλη.
Μετά την δοξολογίαν εις τον περίβολον του ναού ο πρόεδρος της κοινότητος κος Γουριώτης, εις σφιχτοδεμένον και γλαφυρόν λόγον, εξιστορεί εν συντομία τα δεινά του υπό δουλεία γένους, τους ηρωισμούς των αγωνιστών του Σουλίου, την ανύψωσιν στην Αγία Λαύρα της σημαίας της Επαναστάσεως, την πολιορκίαν και καταστροφήν του Μεσολογγίου, τη ναυμαχία του Ναβαρίνου, και το πρωτόκολλον δι ου οι ισχυροί της γης στέργουν να δώσουν κάποια σύνορα εις τον ιδρυόμενον Ελληνικόν κράτος με κυβερνήτη τον Καποδίστρια.
Τέλος αποκαλύπτει την εντοιχισθείσαν πλάκαν με την εξής αφιέρωση :
«Η Ελληνική Παροικία Μανσούρας επί τη εκατονταετηρίδι της ανεξαρτησίας της Πατρίδος την πλάκα ταύτη ανέθηκε την 25η Μαρτίου 1930». Η φιλαρμονική της Τάντας που απέχει περίπου 60 χλμ από την Μανσούρα, παιανίζει Ελληνικά εμβατήρια στους δρόμους.
ΤΟ ΠΡΟΞΕΝΕΙΟ
Επακολουθεί η παρέλαση του πλήθους και η προσέλευση αυτού εις το Προξενείο, όπου ο Πρόξενος κος Μαθιόπουλος, εκ του προχείρου εξιστορεί την σταδιοδρομία του Ελληνικού Έθνους από αρχαιοτάτων χρόνων μέχρι των ημερών μας.
Η ΓΙΟΡΤΗ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ
Μας παρουσιάζει κατόπιν την ταινία της τελετής αποκαλύψεως της αναθηματικής στήλης την 3ην μμ, εις τα σχολεία. Εδώ η υποδοχή των επισήμων , του Προξένου και των Ιθαγενών αρχών, των διευθυντών των ξένων σχολών, ενώ το πλήθος περιστοιχίζει τον Ιερόν χώρον.
ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΗΡΙΑ ΑΝΑΜΝΗΣΤΙΚΗΣ ΣΤΗΛΗΣ
Φουστανελοφόροι με Νησιωτικάς και Κρητικάς ενδυμασίας και μαθήτριαι με αμφίεσεις Ηπειρωτικάς, Μακεδονικάς και Πελοποννησιακάς στοιχίζονται εις δυο γραμμάς, πλαισιώνοντας την αναθηματική στήλη.
Ο καθηγητής κ. Δεήσης με λυρικήν προσλαλιά, εξαίρει τα κατορθώματα των προμάχων του ‘21 και ο κ. Μαθιόπουλος αποκαλύπτει τη στήλη, καθ’ ην στιγμήν αι στροφαί του Εθνικού Ύμνου τον οποίον ψάλλουν οι μαθηταί και μαθήτριαι, πληρούν τον αέρα και μαζί. Η στήλη, ύψους 3,5 μέτρων ανεγερθείσα δαπάναις του κ. Γεωρ. Γρηγορίου, φέρει την εξής αφιέρωση « Ο εν Μανσούρα Ελληνισμός τοις προμάχοις του Εθνικού Αγώνος επί τη 100η επετείω της Ελληνικής Ανεξαρτησίας.
«Εις Οιωνός άριστος, αμύνεσθαι περί Πάτρης».
Το σχολείο ήτο χτισμένο ένα χιλιόμετρο έξω από την πόλη και ο ήχος των εορταστικών εκδηλώσεων ακουγόταν μακρινός στις διάφορες εξοχικές τοποθεσίες της Μανσούρας.
ΣΧΟΛΙΚΕΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ
Ο Διευθυντής των Κοινοτικών Ελληνικών Εκπαιδευτηρίων Μανσούρας κος Ιωάννης Χιωτίνης εκφωνεί τον πανηγυρικό της ημέρας μέσα σε θύελλα ενθουσιασμού. Επακολουθεί εκτέλεση των πατριωτικών ποιημάτων και ελληνικών χορών.
Το βράδυ όταν οι μικροί απεχώρησαν, έμειναν οι μεγάλοι διασκεδάζοντας μέχρι πρωίας υπό τους ήχους μουσικών οργάνων, ενώ τη συγκέντρωση διέκοπταν χάριν ποικιλίας τα ωραία πυροτεχνήματα, επίτηδες εξ Αλεξανδρείας κομισθέντα.
ΓΥΜΝΑΣΤΙΚΕΣ ΕΠΙΔΕΙΞΕΙΣ
Την Τρίτη ημέρα των εορτών, αρχίζουν στο περίβολο των σχολείων αι γυμναστικαί επιδείξεις. Εις τον στίβον παρατάξεις μαθητών και μαθητριών, ενώ ολόκληρος η ανατολική πλευρά του γηπέδου πλημμυρίζει ασφυκτικά από το πλήθος το οποίο διασκεδάζει με τα εμβατήρια της φιλαρμονικής της Τάντας.
Εις το κέντρο ο πρόξενος κος Μαθιόπουλος με τον επιζόντα Μέγα Ευεργέτη κ. Χριστοδούλου, περιστοιχιζόμενος από το κοινοτικό συμβούλιο, και κατόπιν οι προσκεκλημένοι διευθυνταί των ξένων σχολείων, και διδασκάλισσαι των καλογραιών μετά μαθητριών αυτών.
Εκτός από τα κλασσικά αγωνίσματα, δρόμο ταχύτητος, δρόμο μετ’εμποδίων, δισκοβολία, ελληνορωμαϊκή πάλη κ.τ.λ., βλέπουμε δύο εντελώς ξεχασμένα παιδικά αγωνίσματα, τον δρόμο ταχύτητος μέσα σε τσουβάλια και τον δρόμο ταχύτητος κατά τη διάρκεια του οποίου οι αγωνιζόμενοι, βγάζουν τα ρούχα τους και επιστρέφοντας τα ξαναφορούν.
Έχει προχώρησει το απόγευμα και οι ακτίνες του ηλίου πέφτουν πλαγιαστά δημιουργώντας μεγάλες σκιές πάνω στο χώμα του στίβου, ο οπερατέρ δεν μπορεί να αποφύγει την σκιά του, τον βλέπουμε να γυρίζει με σταθερό χέρι την μανιβέλα της μηχανής του. Είναι Έλληνας η ξένος. Διαβάζουμε σε τοπική εφημερίδα ότι ήτο απεσταλμένος του οίκου Dore`e της Αλεξάνδρειας, σίγουρα θα έχει τραβήξει δεκάδες ώρες κινηματογραφικού υλικού που σήμερα έχει χαθεί.
Στο βάθος της εικόνος δεσπόζει το νεοκλασικό κτίριο των σχολείων της Μανσούρας. Kτίσθηκε το 1925 από δωρεές πλουσίων Ελλήνων Αιγυπτιωτών, εδώ βρίσκεται μόνο στον τρίτο χρόνο λειτουργίας του και οι πρώτοι μαθητές του δεν έχουν πάει ακόμη στις τελευταίες τάξεις του Γυμνασίου. Αργότερα θα γίνει διάσημο στον Ελληνισμό της Αφρικής, χάρη στο Οικοτροφείο του. Στη σχολική χρονιά 1929-1930 έχει μόνο 150 μαθητές. Σταμάτησε να λειτουργεί το 1985.
ΑΠΟΝΟΜΗ ΕΠΑΘΛΩΝ
Τα έπαθλα είναι χρήσιμα δωράκια, τσάντες, κασετίνες, μελανοδοχεία και μολύβια, βιβλία, και επιτραπέζια ρολόγια.
Μετά το τέλος των εκδηλώσεων, η φιλαρμονική αναχωρεί με το τραίνο για τη γειτονική Τάντα.
ΤΕΛΟΣ